Moet jij afrekenen onder de Kerstboom?

Huwelijkse voorwaarden en verrekenbedingen. Het blijft lastig.

In veel huwelijkse voorwaarden worden verrekenbedingen opgenomen. Er kan een periodiek verrekenbeding zijn opgenomen en/of een finaal verrekenbeding.

In de scheidingspraktijk levert dat herhaaldelijk problemen op.

Huwelijkse voorwaarden en verrekenbeding

Staat er  in de huwelijkse voorwaarden een verrekenbeding dan moet er als er een scheiding volgt  uitvoering worden gegeven aan dat verrekenbeding. Het is dus van belang dat de adviseur van partijen of partijen zelf, jaarlijks dit onderwerp op de agenda zetten. Dit voorkomt problemen tijdens de relatie of tijdens het beëindigen van de relatie.

In de rechtspraak zijn vele uitspraken te vinden waaruit blijkt dat de periodieke inkomstenverrekening voor problemen zorgt. De uitspraken zijn dan gedaan in echtscheidingsprocedures waarbij partijen discussie hebben over de uitvoering van de huwelijkse voorwaarden en het “afrekenen onder de kerstboom”.

In de praktijk blijkt vaak dat partijen zijn vergeten uitvoering te geven aan het periodiek verrekenbeding. Partijen hebben soms gewoon geen zin om aan het einde van het jaar af te rekenen en de boekhouding na te lopen om de verrekenvordering te berekenen.

Het gevolg van niet afrekenen aan het einde van elk jaar.

Hebben partijen niet verrekend dan worden alle bezittingen die tot stand zijn gekomen met “te verrekenen vermogen” en voor wat betreft de waarde gemeenschappelijk geacht.

Zoals hiervoor aangegeven geldt er een jaarlijkse administratieverplichting indien er een periodiek verrekenbeding is opgenomen  in de huwelijkse voorwaarden van partijen.

Een financieel adviseur kan partijen daarbij behulpzaam zijn. Het blijft lastig indien er in de huwelijkse voorwaarden verrekenbedingen zijn opgenomen. Veel partijen weten in de praktijk helemaal niet dat zij in de huwelijkse voorwaarden een verrekenbeding hebben opgenomen. Ook al is hen dat tijdens het maken van de voorwaarden door de notaris  wel medegedeeld. En indien partijen weten dat er een verrekenbeding is opgenomen dan weten ze vaak niet wat dit inhoudt, met alle gevolgen van dien.

Tips voor de financieel adviseurs die betrokken zijn bij echtscheidingen

Voor de financieel adviseurs ligt hier een belangrijke taak weggelegd. Zij kunnen  partijen  wijzen op de gevolgen van het niet naleven van de verrekenverplichting die partijen hebben opgenomen in de huwelijkse voorwaarden. Ook andere adviseurs die de belangen behartigen van aanstaande echtelieden bij het opstellen van de huwelijkse voorwaarden die op hun hoede te zijn.

Waar moet op gelet worden bij partijen die in hun huwelijkse voorwaarden een verrekenbeding hebben opgenomen?

Het Gerechtshof ’s-Hertogenbosch heeft in haar uitspraak van 9 juni 2020 (ECLI:NL:GHSHE:2020:1737) een aantal belangrijke aandachtspunten aangereikt.

In deze uitspraak ging het om de afwikkeling bij de scheiding van de huwelijkse voorwaarden met een periodiek verrekenbeding.

Het Hof diende de vraag te beantwoorden of partijen aan jaarlijkse periodieke verrekenplicht hebben voldaan.

De vrouw stelde dat er jaarlijks niet aan de verrekenplicht is voldaan en dat daarom  het hele vermogen van partijen in de verrekening diende te worden betrokken.

Verrekenverklaringen

De vrouw geeft aan dat er tijdens huwelijk jaarlijks verrekenverklaringen zijn opgesteld waarin is opgenomen dat verrekend is “conform” de huwelijksvoorwaarden. Aan deze verrekenverklaringen lagen echter geen berekeningen ten grondslag en derhalve kunnen deze verklaringen aldus de vrouw niet gezien worden als een vaststellingsovereenkomst.

De vrouw is van oordeel dat er aan die verrekenverklaringen berekeningen aan ten grondslag hadden moeten liggen. Er had moeten zijn vastgesteld wat het inkomen van ieder der partijen was, de kosten van de huishouding, de bijdrage van partijen uit ieders inkomen, het overgespaard inkomen en het saldo aan intering over het voorgaande jaar.

Nu dit niet het geval was, is de vrouw van oordeel dat niet aan de verrekenplicht is voldaan.

De accountant van de man had in deze zaak de verrekenverklaring opgesteld, de vrouw had deze ondertekend op verzoek van de man omdat, zoals haar werd verteld, deze nodig waren om fiscale redenen. De verrekenverklaringen werden al ondertekend voordat de cijfers inzichtelijk waren. Pas nadat de vrouw had aangegeven dat zij geen toekomst meer zag in hun huwelijk, kwamen de verrekenverklaringen op tafel.

Oordeel van het Hof

Het Hof geeft de vrouw gelijk. Er lag geen uitvoerige berekening aan de jaarlijkse verrekenverklaringen ten grondslag waarin de verschillende rekenkundige grootheden hadden moeten worden vastgesteld.

Het Hof is dan ook van oordeel dat er in dit geval niet aan de verrekenplicht is voldaan.

Hierdoor wordt kortgezegd de niet nagekomen periodiek verrekenverplichting omgezet in een finale verrekenverplichting. Het op de peildatum aanwezige vermogen wordt vermoed te zijn gevormd uit hetgeen verrekend had moeten worden.

Tip

Derhalve een tip aan de accountants en andere professionals die met huwelijkse voorwaarden met een  periodieke verrekenbeding te maken hebben is om te weten dat de jaarlijkse verrekening een cijfermatige onderbouwing vraagt:

• Kijk eerst of er überhaupt een verrekenbeding in de huwelijks voorwaarden staat;
• Is dat niet zo, dan hoeft er niets verrekend te worden;
• Is dat wel zo dan geldt het volgende:
• Bespreek het verrekenbeding met de cliënten;
• en bekijk of er verrekening heeft plaatsgevonden;
• zijn er berekeningen opgesteld en
• is er een zorgvuldige vastlegging gedaan van de verrekening
• is dit niet het geval, ga dan aan slag met beide partijen om dit te realiseren en wellicht te corrigeren en doe dit zorgvuldig en zorg dat er een onderbouwing ligt van de verrekenvordering.

Er dient aantoonbaar zorgvuldig te zijn verrekend, anders zal op grond van de hiervoor vermelde uitspraak van het Hof alsnog finaal afgerekend moeten worden.

Dit voorkomt eventuele problemen in de toekomst!

Soms kan de conclusie zijn dat de verrekenbedingen die partijen hebben opgenomen in hun huwelijkse voorwaarden niet meer aansluiten bij hun wensen. In een dergelijk geval dienen de huwelijkse voorwaarden aangepast te worden.

Ook hierin kunnen wij u begeleiden en adviseren.