Eindelijk actie bij ouderverstoting: Een specialist contactverlies!!

Jaren geleden stond ik een cliënt van mij bij in een echtscheidingssituatie. De kinderen waren 13 en 14 jaar oud. Zij wilden geen contact meer met vader. De moeder wilde geen enkel gesprek met vader aangaan en zij betrok de kinderen in haar echtscheidingsstrijd. De kinderen kozen daarom de kant van moeder en lieten vader volledig in de kou staan. Er was geen enkel contact mogelijk tussen vader en de kinderen. Ik had de ijdele hoop dat het contact tussen vader en de kinderen nog wel goed zou komen als ze ouder zouden zijn en de impact van de daden van hun moeder zouden begrijpen. Helaas is dat nooit meer goed gekomen, zo bleek mij onlangs nadat ik hem na jaren weer sprak. Voor vader gaf dit veel extra spanningen en stress, maar ook voor de kinderen is de ontstane situatie zeer jammer. Een goede band met beide ouders is noodzakelijk voor de identiteitsontwikkeling van een kind. In casu was dus sprake van ouderverstoting. Daar was destijds bij de instanties weinig begrip voor. Gelukkig lijkt het tij nu gekeerd!

Wat is ouderverstoting:

Een kind dat door druk van de ene ouder zijn eigen vader of moeder niet meer wil zien en het contact verbreekt. Ouderverstoting leidt tot schrijnende gezinssituaties en soms tot blijvende schade, bij zowel het kind als de ouders.

Het gaat vaak over jarenlange spanningen die aan de oppervlakte komen, gepaard met complexe problemen en emoties. Vaak zijn er verschillende instanties, zoals huisarts, jeugdzorg, advocaten en rechter bij betrokken. Toch blijken deze instanties vaak niet in staat om het contactverlies te voorkomen of te herstellen.

Adviesrapport Expertteam ouderverstoting / complexe omgangsproblematiek:

Er is nu een adviesrapport (klik hier) en eindelijk is er aandacht voor deze problematiek. Als reactie geeft minister Dekker (linkje ?) aan er aandacht aan te gaan besteden op de navolgende manier:

  • Preventie (zo snel mogelijk contact tot stand brengen tussen ouder en kind)

Er komt een “specialist contactverlies” die een brug zal vervullen tussen de zorg en het recht specifiek voor deze complexe problematiek. Eventueel kan gezinsbehandeling plaatsvinden.

  • Hulp bij naleving (zorgen dat omgang in stand blijft)

De overheid gaat het gezin een helpende hand toesteken, in eerste instantie door het verlenen van nalevingshulp, met als uiterste mogelijkheid het opleggen van een sanctie als de omgang niet wordt hersteld. Per situatie dient zorgvuldig te worden afgewogen welke (civiele) maatregel effectief en uitvoerbaar is: een financiële sanctie zoals dwangsommen of niet financiële sancties als wijziging van het hoofdverblijf van het kind of wijziging van de omgangsregeling.

  • Kennisoverdracht (alle instanties op de hoogte brengen over de problematiek)

De complexe problematiek van ouderverstoting kan enkel worden opgelost als alle betrokken instanties – departementen, gemeenten, financiers, ziektekostenverzekeraars, hulpverleners, juristen, politie, justitie, wetenschap, beroepsverenigingen en opleidingen – dezelfde probleemdefinitie hanteren en doordrongen zijn van de urgentie.

Lees hier de volledige brief van minister Dekker.

Eindelijk actie dus, zo lijkt het! Voor mijn cliënt en zijn kinderen was het te laat. Ik hoop dat in de toekomst minder vaak ouderverstoting zal plaatsvinden. Het is wreed en niet in het belang van de ontwikkeling van kinderen.

TIP: Probeer het niet zover te laten komen. Je kunt in je echtscheiding altijd voor een mediation of overlegscheiding kiezen. Dit komt jezelf, je ex, maar ook de kinderen ten goede!

 

Liedeke Floris

Zorgregeling kinderen en Corona

zorgregeling Corona

Door de Corona-crisis kan de uitvoering van de zorgregeling onder ouders stress opleveren. De ene ouder weet vaak niet of de andere ouder zich houdt aan de regels van de overheid. Ondanks het feit dat er thans sprake is van versoepeling. Sommige ouders blijven erg voorzichtig, terwijl andere ouders veel losser omgaan met de regels die de overheid heeft gesteld. Ouders zijn vaak bang voor een opleving van de het virus, zeker als straks de scholen weer open gaan en zij een tweede golf verwachten.

Voorwaarden

Hierdoor kan een van de ouders ervoor kiezen om aan de andere ouder aan te geven de zorgregeling te willen aanpassen en ook kunnen zij aangeven dat zij aan de zorgregeling voorwaarden stellen. Zij kunnen bijvoorbeeld aangeven dat het kind niet uit mag gaan of niet naar verjaardagsfeestjes mag gaan of zelfs niet naar familie van de andere ouder mag gaan. Indien de andere ouder zich er niet aan houdt, dan wordt niet meegewerkt aan de uitvoering van de zorgregeling.

Gevolgen

Inmiddels heeft dit geleid tot een aantal juridische procedures tussen ex-partners.

Het is dus van belang om te weten hoe de rechters tegen dit soort procedures aankijken en uiteindelijk daarover beslissen.

Uit het aantal gedane uitspraken is op te maken dat het uitgangspunt van de rechter is dat de zorgregeling die is overeengekomen moet worden nageleefd. Alleen indien de zorgregeling niet in het belang van de kinderen/kind is wordt van de oorspronkelijke afspraak over die regeling afgeweken. Van een situatie dat afwijking van de zorgregeling in het belang van het kind wordt geacht, is niet snel sprake. Rechters vinden het in het belang van de kinderen dat er regelmaat en rust moet zijn en dat betekent dat de oorspronkelijk regeling gewoon gehandhaafd dient te worden. Voor kinderen is structuur belangrijk en zeker in een periode waar al zoveel wijzigt.

Conclusie

Kortom de Corona geeft niet snel aanleiding om van de oorspronkelijke afspraken af te wijken.

Het is dus van groot belang dat de ouders goed met elkaar overleggen indien zij van de eerdere afspraken willen afwijken bij de uitvoering van de zorgregeling en dan is het ook van belang te weten hoe de rechtspraak denkt over een eventuele afwijking met als reden de gevaren van Corona. Een juridische procedure hierover dient eigenlijk altijd te worden voorkomen. Maken de ouders afwijkende afspraken voor bijvoorbeeld een bepaalde periode dan is het raadzaam om die afspraken schriftelijk vast te leggen.

Wees daarbij helder en geef een duidelijk tijdspad weer.

Mocht u hierbij hulp nodig hebben dan kunt u te allen tijde contact opnemen.

Co-ouderschap bij jonge kinderen?

Al jaren is er een discussie tussen professionals of co-ouderschap bij jonge kinderen wel of niet verstandig is.

Voor kleine kinderen is rust, regelmaat en reinheid het beste, was vroeger het devies. Aangezien het toen vaak de moeder was die voor de kinderen zorgde en de vader werkte, werd bij een echtscheiding de voogdij aan de moeder gegeven en de vader werd dan toeziend voogd. Daarnaast werd er een omgangsregeling afgesproken met de vader en de kinderen. Bij jonge kinderen werden er veelal korte omgangsmomenten afgesproken, soms zelfs van één dag per veertien dagen.

De wet is afgelopen jaren al diverse malen verbeterd. Eerst werd het gezamenlijk ouderlijk gezag automatisch bij echtscheiding behouden door beide ouders. En moesten er door ouders nadere afspraken over de invulling na echtscheiding gemaakt worden middels een ouderschapsplan dat bij de rechtbank moet worden ingediend. Als er een discussie komt over de uitvoering van het gezag kan in de echtscheidingsprocedure de rechter zich daarover uitlaten. Ook na de echtscheiding kan inmiddels via een procedure ex 1:253a BW de rechter verzocht worden om een beslissing.

Door de jaren heen zijn vaders steeds meer een opvoedende rol gaan nemen, hetgeen ook heeft uitgewerkt in de jurisprudentie van de rechtbanken. Ook werd co-ouderschap een veel vaker voorkomend fenomeen, terwijl het woord co-ouderschap niet eens in de wet voorkomt.

Wat is co-ouderschap:

Men verstaat in de volksmond onder het co-ouderschap dat de tijd die je met je kind doorbrengt zoveel mogelijk gelijk verdeeld wordt tussen ouders.  Beide ouders hebben dan een week de kinderen bij zich. Ieder zorgt in die tijd voor de kinderen en regelt zelf oppas, school, verjaardagsfeestjes. Het is bij co-ouderschap erg wenselijk dat beide ouders onderling goed samenwerken en overleggen. Zo ook over bijvoorbeeld de slaaptijden en opvoedingsstijlen voor de kinderen. Gebleken is dat co-ouderschap, mits goed uitgevoerd, goed is voor de kinderen en hun beide ouders.

Hoe staat het met  co-ouderschap met jonge kinderen?

Bij kleine kinderen onder de vier jaren geldt ook dat als het co-ouderschap goed verloopt, dit in het belang is van het kind. Voor de ontwikkeling van een positief zelfbeeld is een goede hechting van het kind met beide ouders van belang.

Inmiddels is in diverse psychologische onderzoeken gebleken dat jonge kinderen juist goede hechting nodig hebben met beide ouders, omdat de kans op problemen later bij een slechte hechting met (één van de ) ouders veel groter zijn. Concreet houdt dit in dat zowel vader als moeder het jonge kind meerdere malen per week moet zien en moet worden verzorgd door de vader en de moeder. Het verzorgen houdt dan in eten geven,  wassen, knuffelen, troosten en samen spelen. Met een goede hechting in de jonge jaren van een kind kunnen problemen in de toekomst voorkomen worden.

Het vroegere uitgangspunt van rust en regelmaat is ook nog steeds van belang. Dit kan echter ook in twee aparte huizen, mits er een goede communicatie tussen de ouders is. Wel zullen de opvoedstijlen goed besproken moeten worden. Het is echter belangrijk dat het jonge kind regelmatig ieder van de ouders ziet. Een week de andere ouder niet zien, wordt bij jonge kinderen als veel te lang ervaren. Maak daarom samen een goed ouderschapsplan, waarin ieder van de ouders de nog  jonge kinderen regelmatig ziet.

De nieuwste vorm van co-ouderschap is birth-nesting. Daarbij blijven de kinderen in hetzelfde huis, maar de ouders vertrekken de ene week naar het ene huis en de andere week naar het andere huis. Financieel is dit natuurlijk niet voor iedereen op te brengen.

Bij een echtscheiding met jonge kinderen zal een goed ouderschapsplan, dat na enige tijd geëvalueerd wordt of verandert als het kind vier is van groot belang zijn. Verder hebben de ouders wellicht nog niet lang samengeleefd, zodat ook de opvoedingsstijl extra besproken zal moeten worden. Een goede communicatie is daarvoor noodzakelijk.

Liedeke Floris

Doet de mening van de kinderen in een echtscheidingsprocedure ertoe?

Vaak wordt er gedacht dat kinderen zodra ze 12 jaar oud zijn mogen kiezen waar zij bijvoorbeeld willen wonen, of bij vader of bij moeder. Dat is niet zo. Wat mogen kinderen dan wel?

echtscheidingsprocedure

Bij de rechtszaak tussen de ouders:

Als ouders uit elkaar gaan of er loopt een zaak over ouderlijk gezag of omgang of een ondertoezichtstelling, dan roept de rechter kinderen van 12 tot en met 18 jaar per brief op. Zij kunnen aan de rechter zelf vertellen wat zij van de situatie vinden. Zij mogen dus hun verhaal doen en kunnen niet zelf beslissen. Zij hoeven niet te komen en kunnen ook een brief aan de rechter schrijven. Daarin kunnen ze aangeven wat ze van de situatie vinden.

Gaat de procedure bij de rechtbank over kinderalimentatie dan krijgen kinderen tussen 16 jaar en 18 jaar een uitnodiging van de rechter om aan te geven wat zij van de situatie vinden. Dit kan ook in een gesprek of door het schrijven van een brief.

Eigen rechtsingang:

Daarnaast hebben minderjarige kinderen ook een eigen rechtsingang bij de rechter. De kinderen kunnen de rechter een brief schrijven en vragen om een beslissing te nemen over de invulling van de zorgregeling/omgangsregeling, informatieregeling, de benoeming van een bijzondere curator en het bepalen van het hoofdverblijf van hen ingeval beide ouders het gezamenlijk gezag hebben over de kinderen.

De rechter zal na ontvangst van de brief van de kinderen, hen oproepen en dan een gesprek met hen hebben. Daarna zal er een zitting worden bepaald en dan worden de ouders opgeroepen en eventueel ook betrokken hulpverlenende instanties.

Daarna zal de rechter een beslissing nemen. De rechtbank Den Haag heeft in haar beslissing van 20-12-2019 (Rechtbank Den Haag 20-12-2019, ECLI:NL:RBDHA:2019:14546 ) heel duidelijk aangegeven waarover  de  kinderen  een beslissing kunnen vragen:

De zorgregeling

  • de informatieregeling
  • de benoeming van een bijzondere curator
  • het hoofdverblijf (alleen als er sprake is van gezamenlijk gezag).

Dus niet over overige zaken: In alle andere verzoeken zal de rechtbank de kinderen niet ontvankelijk verklaren en dus geen inhoudelijke beslissing nemen.

Er is gelukkig steeds meer aandacht voor de kinderen in een echtscheidingsprocedure.

Wij verwijzen ook graag naar de website van www.villapinedo.nl waar kinderen een luisterend oor vinden.

Ook kunt u informatie vinden op https://bg.legal/mag-kind-kiezen