Wet Affectieschade

Vanaf 1 januari 2019 hebben we eindelijk de Wet Affectieschade. Wat betekent dit voor naasten en nabestaanden van slachtoffers?

Het wetsvoorstel affectieschade maakt het mogelijk dat naasten en nabestaanden van slachtoffers van ongevallen, medische fouten  en misdrijven, onder bepaalde voorwaarden, ook een recht hebben op smartengeld, de zgn. affectieschade. Tot nu toe had het slachtoffer zelf alleen recht op smartengeld.

De vergoeding voor smartengeld kan het verdriet niet wegnemen maar nabestaanden krijgen thans wel erkenning en dit helpt weer voor de verwerking. Er was dan ook een grote behoefte aan deze wet.

Historie

De ANWB, Fonds slachtofferhulp, slachtofferhulp Nederland en de Vereniging van Letselschadeadvocaten [LSA] hebben zich jaren  ingezet voor deze wet. Sinds 2003 loopt er al een parlementaire discussie over affectieschade. In 2010 zijn voorstellen gedaan maar gesneuveld in de Eerste kamer. Met name was men bang voor een claimcultuur.

Pas nu, in 2019, bestaat er een tegemoetkoming voor nabestaanden en naasten van slachtoffers met ernstig letsel.

Buitenland

Al jaren is behoefte aan een dergelijke wet. In bijna alle Europese landen is smartengeld voor nabestaanden [zogenaamde affectieschade] mogelijk. Op Europees niveau is er dus duidelijk een voorkeur voor toekenning van smartengeld aan nabestaanden. Alleen Duitsland en Nederland liepen nog achter.

Echter in Duitsland is de wet affectieschade al binnen 5 maanden aangenomen [in 2016]. Mede vanwege de vliegramp met Lufthansa [2015] raakte het in ons buurland in een stroomversnelling. Overigens had Lufthansa de nabestaanden wel een smartengeld toegekend, zonder juridische verplichting.

De verschillen met het buitenland werden helaas ook pijnlijk duidelijk na de vliegramp met de MH17. Buitenlandse nabestaanden hadden vaak wel recht op vergoeding, de Nederlandse nabestaanden niet.

Wie hebben er recht op smartengeld?

Dit zijn  echtgenoten, levenspartners, ouders en kinderen van slachtoffers die zijn overleden dan wel ernstig letsel hebben opgelopen. Ook andere personen kunnen onder omstandigheden een beroep doen op vergoeding als zij in een nauwe affectieve relatie tot de gewonde of overledene staan. Zij moeten dit wel aantonen. Bijvoorbeeld een langdurige en hechte LAT relatie.

Het moet gaan om ongevallen waarvoor een derde aansprakelijk is. Ook misdrijven en medische fouten vallen onder deze wet.

De bedragen

De schadebedragen zijn symbolisch en  moeten gezien worden als een tegemoetkoming. Een compensatie voor het gemis van een naaste of overlijden van een naaste blijft namelijk onbetaalbaar.

De bedragen variëren tussen de € 12.500,= en € 20.000,=.

Affectieschade bij ernstig letsel

Het letsel is uitgangspunt voor de vaststelling van de bedragen, niet het verdriet van de  naaste. Het moet gaan om uitzonderlijk ernstig letsel. Hiervan is sprake  bij een functiestoornis van 70%. Toch kan men ook mogelijk bij een lager percentage in aanmerking komen voor een vergoeding. De rechter heeft enige beoordelingsvrijheid.

Is er thans sprake van een claimcultuur?

Gelet op de voorwaarden, waaronder de hoogte van de bedragen en de beperkte kring van gerechtigden, is er geen sprake van een claimcultuur. De wetgever heeft juist met bovenstaande  beperkingen in de kring van gerechtigden en vastgestelde bedragen beoogd om zoveel mogelijk discussie over de aanspraak te voorkomen.

Conclusie

In ieder geval nu na lange tijd erkenning voor naasten en nabestaanden. Of er nog juridische discussies zullen volgen in de individuele zaken zal nog moeten blijken. Te denken valt wel aan een discussie over de mate van het [ernstige] letsel en het aantonen van een affectieve relatie van anderen dan levenspartner, ouders en  kinderen.

De wet kent overigens geen terugwerkende kracht en geldt dus alleen voor ongevallen, misdrijven en medische fouten die plaatsvinden op of na  1 januari 2019.

Dit artikel is gepubliceerd in “De Uitstraling”, februari 2019.

Edith de Koning
Edith de Koning-Witte

Tandartsbehandeling in Turkije

Diverse speciale bureaus bieden tandartsbehandelingen aan in het buitenland. De behandelingen zijn in het buitenland goedkoper. Het gaat vaak om dure behandelingen zoals totale revisies, kronen, implantaten e.d.

Wat echter als het mis gaat? Wie gaat dat betalen? Rechtbank Den Haag heeft kort geleden uitspraak gedaan over een zaak die zijn oorsprong vindt in 2009 [!].

Het gebeuren

Tand Correct biedt behandelingen in Turkije aan. Eiseres reist in 2009 naar Turkije voor een grondige revisie van haar gebit. Deze mislukt volkomen. Zij spreekt Tand Correct aan en eist vergoeding van de schade en tevens smartengeld.

Standpunt Tand Correct

Tand Correct stelt dat zij slechts als tussenpersoon heeft gehandeld tussen eiseres en de Turkse tandartsen. Zij stelt dat zij geen bemoeienis heeft gehad met de tandheelkundige behandeling.

De rechtbank gaat zich buigen over de zaak.

Feiten

De feiten die van belang zijn voor het oordeel van de rechter:

  • eiseres ging naar Tand Correct met de vraag of haar gebit voor een voor haar aanvaardbare prijs kon worden gereviseerd,
  • Tand Correct beschikt volgens haar eigen informatie over eigen tandklinieken en eigen tandartsen in Turkije,
  • één van die tandartsen heeft in Nederland het vooronderzoek gedaan,
  • eiseres heeft van Tand Correct een behandelplan en offerte ontvangen,
  • bij de offerte was een bijlage ingesloten met daarin het Nederlands coderingssysteem van behandelingen,
  • het behandelplan is uitgevoerd door dezelfde door Tand Correct ingeschakelde tandarts,
  • Tand Correct verzorgt volgens eigen mededelingen de nazorg en geeft garantie op kronen,
  • na bemiddeling door Tand Correct heeft eiseres nog verschillende herstelbehandelingen in Nederland en Turkije ondergaan.

De rechtbank leidt hieruit af dat Tand Correct wel degelijk bemoeienissen had. Tand Correct is dan ook aansprakelijk voor de door haar ingeschakelde hulppersonen. Zij is dus aansprakelijk voor foutieve handelingen van de tandarts in Turkije.

Fout van tandarts?

Volgens de rechtbank is de door Tand Correct ingeschakelde tandarts ernstig tekortgeschoten op verschillende punten. Dit blijkt uit diverse evaluaties van andere tandartsen en parodontologen.

Het o.a. breken van bruggen is geen normale complicatie en moet vergoed worden.

Herstel in Turkije?

De rechter vindt niet dat eiseres opnieuw naar Turkije moet voor het herstel. Dit mede gelet op de omvang van de herstelwerkzaamheden. Dit betekent dat Tand Correct gehouden is de kosten te vergoeden voor behandelingen in Nederland en dus naar Nederlands prijspeil.

Smartengeld

Eiseres heeft recht op smartengeld.

Vast staat dat eiseres als gevolg van de fout nog verschillende malen naar Turkije is teruggereisd. Zij heeft nog zes herstelbehandelingen bij Tand Correct in Nederland ondergaan. Ook heeft zij vervolgens talloze malen haar eigen tandarts bezocht. Alleen al uit het overzicht van de behandelingen die eiseres in de periode van juli 2012 tot maart 2013 heeft ondergaan blijkt dat zij kampte met een scala aan pijnlijke klachten. Nog altijd heeft eiseres last van pijn en ongemak.

Tand Correct stelt dat eiseres in 2009 al een slecht gebit had. Maar juist daarom wilde eiseres een complete revisie  om van die problemen af te komen.

Als de door Tand Correct ingeschakelde tandarts juist zou hebben gehandeld waren de klachten van eiseres verholpen.

De Rechtbank wijst daarom smartengeld toe van € 4.000,=. Tevens wijst de rechtbank herstelschade toe en schat dit op € 15.000,=.

Conclusie

Mocht een behandeling in het buitenland [finaal] mislukken dan kan dus het bureau dat de reis en behandeling heeft geregeld aansprakelijk zijn voor de fouten van de tandarts in Turkije. Herstel zal dan in Nederland plaats kunnen vinden tegen Nederlandse prijzen. Dit hangt wel af van de overeenkomst, feiten en omstandigheden.

Dit artikel is gepubliceerd in “De Uitstraling”, december 2018.

Edith de Koning
Edith de Koning-Witte

Het UMC kent een smartengeldvergoeding toe van €350.000,=

Door een gynaecoloog in het UMC Utrecht wordt, in verband met klachten, weefsel uit de baarmoederhals afgenomen in 2011. Patiënte was hiervan niet op de hoogte. Het weefsel blijkt kwaadaardige cellen te bevatten. Ook hier wist patiënte niets van.

Pas na twee jaar werd de uitslag bij toeval ontdekt. Er zijn inmiddels uitzaaiingen en de patiënte is ongeneeslijk ziek. Na onderhandelingen kent het UMC een smartengeldvergoeding toe van  € 350.000,=. Er is niet eerder een dergelijk hoog bedrag aan smartengeld in Nederland uitgekeerd. Het lijkt erop dat de smartengeldvergoedingen eindelijk omhoog gaan. Hopelijk volgt de rechter ook deze trend.

Het onlangs door de rechter toegekende hoogste bedrag was € 200.000,=.

Edith de Koning
Edith de Koning-Witte

Hoogste bedrag ooit, door rechter toegekend

Een man is slachtoffer geworden van een aanval met molotovcocktail. Hij liep hierbij zeer ernstige brandwonden op. Maar liefst een verbranding van 78,5% van het huidoppervlak. Hij heeft blijvende zenuwbeschadiging van beide benen, voeten en rechterhand. Hij kan nooit meer zelfstandig wonen, heeft altijd pijn en jeuk. 

De daders kregen gevangenisstraffen van 12 en 14 jaar met oplegging van TBS maatregel. Rechtbank Gelderland kende eveneens  € 200.000,00 smartengeld toe aan het slachtoffer. Een vrouw, die ook ernstig verbrand raakte bij de aanval, kreeg € 150.000,00  smartengeld toegewezen . De staat betaalt de slachtoffers  en tracht het te verhalen op de daders.

Vorig jaar kende de rechtbank Den Haag een smartengeld toe van € 150.000,00 aan een vrouw die door haar ex was overgoten met zwavelzuur en hierbij ernstige verwondingen opliep, al lange tijd was dit bedrag het maximum dat toegekend werd.

In Nederland zijn de rechters terughoudend met toekenning van hoge smartengeldvergoedingen. In de ons omringende landen worden hogere bedragen toegekend. In Duitsland is het hoogst toegekende bedrag € 500.000,00.

Langzamerhand lijkt er ook in Nederland een kentering te komen.

Lees hier de volledige uitspraak.

Edith de Koning
Edith de Koning-Witte