Category: Huwelijkse voorwaarden

Huwelijkse voorwaarden kunnen ervoor zorgen dat de financiële problemen van de ene echtgenoot niet overslaan op de andere echtgenoot. Maar wat als je huwelijkse voorwaarden wilt aangaan op het moment dat je de financiële problemen voorziet? In dat geval zou je wel eens te laat kunnen zijn en bemoeit een curator zich met jullie huwelijk. Een recente uitspraak van 9 december 2020 laat de gevolgen zien.

 

Stel je voor…

De heer en mevrouw X zijn al geruime tijd op huwelijkse voorwaarden met een gemeenschappelijke inboedel gehuwd. Op 3 mei 2012 leent de heer X bij de bank een bedrag van € 350.000,= voor zijn nieuwe onderneming. Het nieuwe bedrijf van de heer X komt echter niet van de grond en de heer X kan niet aan zijn aflossingsverplichting bij de bank voldoen.

 

De oplossing…?

De heer en mevrouw X beseffen dat de gemeenschap van goederen (inboedel) ervoor zal zorgen dat de schuldeisers van de heer X ook verhaal kunnen nemen op de gezamenlijke spullen. Op 23 mei 2014 laten de heer en mevrouw X hun huwelijkse voorwaarden wijzigen in een koude uitsluiting. In de huwelijkse voorwaarden staat dat alle gezamenlijke spullen in eigendom toebehoren aan mevrouw X. Twee maanden later verkoopt mevrouw X dezelfde spullen aan haar ouders voor een bedrag van € 50.000,=.

 

En toen ging het mis

De financiële problemen van de heer Jansen nemen toe en op 4 april 2017 verklaart de rechtbank de heer X failliet. De curator heeft als taak om een zo hoog mogelijk bedrag aan de schuldeisers van de heer X uit te keren. De curator van de heer X constateert dat de heer X geen eigendommen meer heeft als gevolg van de wijziging van de huwelijkse voorwaarden in 2014. De curator is van mening dat de heer en mevrouw X wisten dat de huwelijkse voorwaarden ervoor zouden zorgen dat de schuldeisers van de heer X geen verhaal meer zouden kunnen nemen. De curator vernietigt de huwelijkse voorwaarden dan ook op grond van de actio pauliana. Dat betekent dat de gezamenlijke spullen dus weer opnieuw de gemeenschap toebehoren. De heer en mevrouw X verweren zich hiertegen.

 

Wat vindt de rechter?

De rechtbank stelt vast dat de heer en mevrouw X niet verplicht waren de huwelijkse voorwaarden te wijzigen. Verder constateert de rechtbank dat de schuldeisers van de heer X zijn benadeeld als gevolg van de wijziging van de huwelijkse voorwaarden. De curator kan de gezamenlijke spullen nu namelijk niet meer verkopen. De heer en mevrouw X hebben dus uit eigen wil besloten om de spullen uit het vermogen van de heer X te halen. De laatste vraag die de rechtbank moet beantwoorden, is of de heer en mevrouw X dit hebben gedaan in de wetenschap dat een faillissement van de heer X zou volgen en de schuldeisers zouden worden benadeeld. De curator wijst op een eerdere verklaring van de heer X, waarin hij heeft gezegd dat hij ten tijde van de wijziging van de huwelijkse voorwaarden “in dermate financiële problemen verkeerden dat zij hun maandelijkse hypotheekverplichtingen niet meer konden voldoen”.

In deze verklaring van de heer X leest de rechtbank de bevestiging dat de heer en mevrouw X het faillissement en het tekort daarin ten tijde van het wijzigen van de huwelijkse voorwaarden konden voorzien.

 

Wat zijn de gevolgen?

De rechtbank volgt het standpunt van de curator en vernietigt de wijziging van de huwelijkse voorwaarden. Dat betekent dat de gezamenlijke spullen ook weer opnieuw van de heer en mevrouw X zijn. Mevrouw X heeft de spullen in de tussentijd verkocht voor een bedrag van € 50.000,=. Aangezien de gezamenlijke spullen niet meer bij mevrouw X zijn, moet mevrouw X aan de curator een schadevergoeding betalen. De curator stelt dat de schade € 50.000,= is, maar mevrouw X zegt dat de werkelijke waarde van de gezamenlijke spullen lager ligt. De rechtbank heeft de lijst met de gezamenlijk spullen bekeken en schat de executiewaarde hiervan op een bedrag van € 10.000,=. Dit is het bedrag dat mevrouw X aan de curator dient te voldoen naast de enkele andere kosten.

 

Tot slot

Het bovenstaande voorbeeld laat zien dat echtgenoten op tijd moeten nadenken over het opstellen of wijzigen van huwelijkse voorwaarden. Belangrijke ijkpunten zijn de momenten waarop één of beide echtgenoten financiële risico’s gaat nemen. Denk hierbij aan het starten van een onderneming of het aangaan van een lening of borgtocht. Zijn er financiële problemen, dan bestaat de kans dat je te laat bent.

Hebt u vragen over het wijzigen van huwelijkse voorwaarden of voorziet u financiële problemen, neem dan vrijblijvend contact met ons op. Als één van de weinige kantoren beschikt BG.legal over uitgebreide kennis op zowel het insolventierecht als het familierecht. Ons kantoor beschikt namelijk over curatoren in faillissementen en een uitgebreide familierechtsectie, Wij.legal.

 

Mr. L.M. Floris, vFAS advocaat en mediator

Mr. J. Beerens, advocaat en curator

In het afgelopen jaar heb ik een aantal cliënten mogen adviseren en ook heb ik moeten procederen over het verrekenbeding.

Voor met name de accountants heb ik een blog geschreven. Hierin staat waar op gelet moet worden als er aan het einde van het jaar een afrekening gemaakt moet worden en er een verrekenbeding is opgenomen in de huwelijksvoorwaarden van hun cliënten.

In de praktijk blijkt dat veel mensen niet weten wat zij eigenlijk in de huwelijksvoorwaarden hebben opgenomen. En bij een echtscheiding worden zij geconfronteerd met een verrekenbeding welke zij nimmer hebben uitgevoerd.

Ook kom ik regelmatig cliënten tegen die niet eens weten of zij huwelijksvoorwaarden hebben gemaakt. Als zij die huwelijksvoorwaarden hebben gemaakt, zijn zij vóór het sluiten van het huwelijk bij een notaris geweest. Wanneer ik dat vraag gaat er wel een lampje branden.

Een verrekenbeding houdt in dat echtelieden aan het einde van het jaar bij elkaar moeten gaan zitten en uitrekenen wat van ieders inkomen is overgebleven na betaling van de kosten.

Hetgeen is overgebleven, moet dan tussen de echtelieden worden verrekend.

In de praktijk blijkt dus dat partijen heel vaak niet hebben verrekend “onder de kerstboom”.

Óf zij weten dat zij moeten verrekenen maar vergeten het bewust of onbewust, óf zij vinden het een lastig onderwerp aan het einde van het jaar.

Uiteraard hoeft er niet meteen onder de kerstboom te worden verrekend, maar in januari van het volgende jaar moet er wel worden begonnen. Een simpele weergave van het feit dat er is verrekend zonder een specificatie maakt dat er dus niet is verrekend. Zie mijn artikel hierover.

Belang van verrekenen aan het einde van het jaar.

Als er niet wordt verrekend en de relatie eindigt dan wordt het vaak heel erg moeilijk om de rekensom nog te maken. De communicatie tussen partijen is vaak slecht en de verhoudingen verhard. Ook is het vaak heel moeilijk om de overgespaarde inkomsten uit te zoeken.

De Wet geeft aan dat als er niet is verrekend, de waarde van het hele vermogen moet worden verrekend, het bewijsvermoeden. Dit maakt een procedure heel ingewikkeld. Als er een onderneming aan de zijde van een van de partners is, worden vaak deskundigen ingeschakeld en zal uiteindelijk de rechter de knoop door moeten hakken. Dat was allemaal niet nodig als er wel jaarlijks verrekend was.

Tip

Als er huwelijksvoorwaarden zijn gemaakt, lees deze eens door en indien er een verrekenbeding is opgenomen, ga dan aan het einde van het jaar verrekenen. Dat voorkomt veel problemen als er in de toekomst toch een einde aan de relatie komt.

Wij kunnen u hierin adviseren en begeleiden als u vragen hebt over de verrekening, de uitleg huwelijksvoorwaarden en hoe er verrekend moet worden.

Uiteindelijk kan het zelfs zo zijn dat blijkt dat jullie andere ideeën hebben over de huwelijksvoorwaarden en dat jullie die willen wijzigen. Ook daarin adviseren wij cliënten.

Wij zijn de advocaten die partijen bijstaan in procedures over de inhoud van de huwelijksvoorwaarden en weten dus precies waar de problemen en valkuilen zijn.

Schroom niet om met ons contact op te nemen bij vragen over dit lastige onderwerp. Een eerste gesprek is vrijblijvend.

Huwelijkse voorwaarden en verrekenbedingen. Het blijft lastig.

In veel huwelijkse voorwaarden worden verrekenbedingen opgenomen. Er kan een periodiek verrekenbeding zijn opgenomen en/of een finaal verrekenbeding.

In de scheidingspraktijk levert dat herhaaldelijk problemen op.

Huwelijkse voorwaarden en verrekenbeding

Staat er  in de huwelijkse voorwaarden een verrekenbeding dan moet er als er een scheiding volgt  uitvoering worden gegeven aan dat verrekenbeding. Het is dus van belang dat de adviseur van partijen of partijen zelf, jaarlijks dit onderwerp op de agenda zetten. Dit voorkomt problemen tijdens de relatie of tijdens het beëindigen van de relatie.

In de rechtspraak zijn vele uitspraken te vinden waaruit blijkt dat de periodieke inkomstenverrekening voor problemen zorgt. De uitspraken zijn dan gedaan in echtscheidingsprocedures waarbij partijen discussie hebben over de uitvoering van de huwelijkse voorwaarden en het “afrekenen onder de kerstboom”.

In de praktijk blijkt vaak dat partijen zijn vergeten uitvoering te geven aan het periodiek verrekenbeding. Partijen hebben soms gewoon geen zin om aan het einde van het jaar af te rekenen en de boekhouding na te lopen om de verrekenvordering te berekenen.

Het gevolg van niet afrekenen aan het einde van elk jaar.

Hebben partijen niet verrekend dan worden alle bezittingen die tot stand zijn gekomen met “te verrekenen vermogen” en voor wat betreft de waarde gemeenschappelijk geacht.

Zoals hiervoor aangegeven geldt er een jaarlijkse administratieverplichting indien er een periodiek verrekenbeding is opgenomen  in de huwelijkse voorwaarden van partijen.

Een financieel adviseur kan partijen daarbij behulpzaam zijn. Het blijft lastig indien er in de huwelijkse voorwaarden verrekenbedingen zijn opgenomen. Veel partijen weten in de praktijk helemaal niet dat zij in de huwelijkse voorwaarden een verrekenbeding hebben opgenomen. Ook al is hen dat tijdens het maken van de voorwaarden door de notaris  wel medegedeeld. En indien partijen weten dat er een verrekenbeding is opgenomen dan weten ze vaak niet wat dit inhoudt, met alle gevolgen van dien.

Tips voor de financieel adviseurs die betrokken zijn bij echtscheidingen

Voor de financieel adviseurs ligt hier een belangrijke taak weggelegd. Zij kunnen  partijen  wijzen op de gevolgen van het niet naleven van de verrekenverplichting die partijen hebben opgenomen in de huwelijkse voorwaarden. Ook andere adviseurs die de belangen behartigen van aanstaande echtelieden bij het opstellen van de huwelijkse voorwaarden die op hun hoede te zijn.

Waar moet op gelet worden bij partijen die in hun huwelijkse voorwaarden een verrekenbeding hebben opgenomen?

Het Gerechtshof ’s-Hertogenbosch heeft in haar uitspraak van 9 juni 2020 (ECLI:NL:GHSHE:2020:1737) een aantal belangrijke aandachtspunten aangereikt.

In deze uitspraak ging het om de afwikkeling bij de scheiding van de huwelijkse voorwaarden met een periodiek verrekenbeding.

Het Hof diende de vraag te beantwoorden of partijen aan jaarlijkse periodieke verrekenplicht hebben voldaan.

De vrouw stelde dat er jaarlijks niet aan de verrekenplicht is voldaan en dat daarom  het hele vermogen van partijen in de verrekening diende te worden betrokken.

Verrekenverklaringen

De vrouw geeft aan dat er tijdens huwelijk jaarlijks verrekenverklaringen zijn opgesteld waarin is opgenomen dat verrekend is “conform” de huwelijksvoorwaarden. Aan deze verrekenverklaringen lagen echter geen berekeningen ten grondslag en derhalve kunnen deze verklaringen aldus de vrouw niet gezien worden als een vaststellingsovereenkomst.

De vrouw is van oordeel dat er aan die verrekenverklaringen berekeningen aan ten grondslag hadden moeten liggen. Er had moeten zijn vastgesteld wat het inkomen van ieder der partijen was, de kosten van de huishouding, de bijdrage van partijen uit ieders inkomen, het overgespaard inkomen en het saldo aan intering over het voorgaande jaar.

Nu dit niet het geval was, is de vrouw van oordeel dat niet aan de verrekenplicht is voldaan.

De accountant van de man had in deze zaak de verrekenverklaring opgesteld, de vrouw had deze ondertekend op verzoek van de man omdat, zoals haar werd verteld, deze nodig waren om fiscale redenen. De verrekenverklaringen werden al ondertekend voordat de cijfers inzichtelijk waren. Pas nadat de vrouw had aangegeven dat zij geen toekomst meer zag in hun huwelijk, kwamen de verrekenverklaringen op tafel.

Oordeel van het Hof

Het Hof geeft de vrouw gelijk. Er lag geen uitvoerige berekening aan de jaarlijkse verrekenverklaringen ten grondslag waarin de verschillende rekenkundige grootheden hadden moeten worden vastgesteld.

Het Hof is dan ook van oordeel dat er in dit geval niet aan de verrekenplicht is voldaan.

Hierdoor wordt kortgezegd de niet nagekomen periodiek verrekenverplichting omgezet in een finale verrekenverplichting. Het op de peildatum aanwezige vermogen wordt vermoed te zijn gevormd uit hetgeen verrekend had moeten worden.

Tip

Derhalve een tip aan de accountants en andere professionals die met huwelijkse voorwaarden met een  periodieke verrekenbeding te maken hebben is om te weten dat de jaarlijkse verrekening een cijfermatige onderbouwing vraagt:

• Kijk eerst of er überhaupt een verrekenbeding in de huwelijks voorwaarden staat;
• Is dat niet zo, dan hoeft er niets verrekend te worden;
• Is dat wel zo dan geldt het volgende:
• Bespreek het verrekenbeding met de cliënten;
• en bekijk of er verrekening heeft plaatsgevonden;
• zijn er berekeningen opgesteld en
• is er een zorgvuldige vastlegging gedaan van de verrekening
• is dit niet het geval, ga dan aan slag met beide partijen om dit te realiseren en wellicht te corrigeren en doe dit zorgvuldig en zorg dat er een onderbouwing ligt van de verrekenvordering.

Er dient aantoonbaar zorgvuldig te zijn verrekend, anders zal op grond van de hiervoor vermelde uitspraak van het Hof alsnog finaal afgerekend moeten worden.

Dit voorkomt eventuele problemen in de toekomst!

Soms kan de conclusie zijn dat de verrekenbedingen die partijen hebben opgenomen in hun huwelijkse voorwaarden niet meer aansluiten bij hun wensen. In een dergelijk geval dienen de huwelijkse voorwaarden aangepast te worden.

Ook hierin kunnen wij u begeleiden en adviseren.